ความรักที่แท้จริง
ปัญหาความรักของคนบนโลกคือไม่เข้าใจความรัก คิดว่าความรักคือการได้ความรัก การได้ครอบครองใครสักคนหนี่ง อยากให้เขามาดูแล ให้ความสำคัญ ฯลฯ (คิดว่าถ้าอีกคนรักเราก็ต้องอยากได้ตัวเรา อยากครอบครองเรา อยากอยู่กับเราเหมือนกัน) ซึ่งก็คือความรู้สึกว่ามีตัวฉัน มีคนมาสนองสิ่งที่ฉันต้องการ
ที่ให้ไป ที่ทุ่มเท ก็คืออยากให้เขามาให้ความรักเรา พอไม่เป็นดังหวังก็แก้โจทย์ ตอบปัญหาตนเองไม่ถูก เพราะไปแก้ผิดที่ ผิดคน
ถ้าเปลี่ยนมุมมองใหม่ว่า ความทุกข์เกิดจากความอยากได้ อยากมีของเรา ไม่ได้เกิดจากความรักเขา เราไม่ได้รักเขา ก็ไม่จำเป็นต้องแก้ที่เขา หันมาแก้ที่ตัวเราเองนี่แหละ
ถ้าอยากมีความรักเพราะต้องการคนที่จะมาอยู่เพื่อกันและกัน มันก็ต้องทุกข์เพราะต้องการกันและกันนี่แหละ คือใจมันมีความหวง ห่วงยึด ความสุขในความสัมพันธ์ผูกติดอยู่กับตัวบุคคล มีอีกคนเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจ พอไม่มีก็ทุกข์ ต้องพรากจากก็ทุกข์ ต้องตายจากกันก็ทุกข์
ถัดมาถ้าเรามีหลักของใจไว้ถูกว่า ความรักมันคือการปราถนาให้อีกฝ่ายมีความสุข ปรารถนาให้อีกฝ่ายพ้นทุกข์ หลักของใจเราคือการให้ มันก็สร้างตัวเข้มแข็งให้เราคือ การดูแลตัวเองได้ ดูแลคนอื่นเป็น รักตัวเองได้ รักคนอื่นเป็น อย่างนี้จะมีคู่หรือไม่มีคู่ มันก็อยู่อย่างมีความสุขได้ ให้ความสุขคนอื่นได้ หากมีคู่ที่เหมาะสม ก็คือเข้าใจความรักตรงกันอย่างนี้
พี่โจ้สอนว่า การที่คนสองคนมาอยู่ร่วมกัน จุดประสงค์ไม่ใช่เพื่อจะอยู่ด้วยกัน แต่อยู่ร่วมกันเพื่อจะให้ และสร้างประโยชน์ให้กับส่วนรวม ให้กับอีกฝ่าย ให้กับตนเอง เพื่อความเจริญก้าวหน้า (เมตตาคนอื่นและตนเองเท่าๆกัน) ซึ่งเข้าใจอย่างนี้แล้ว แม้จากกันก็ไม่เป็นทุกข์ เพราะความรักไม่ได้ผูกติดอยู่กับตัวบุคคลที่พร้อมจะสูญสลาย เปลี่ยนแปลงหายไปได้ ความสุขไม่ได้ขึ้นอยู่กับการมี(ไม่มีแล้วทุกข์) แต่ความสุขจะยังคงอยู่เพราะสามารถระลึกถึงสิ่งดีๆที่ทำร่วมกัน ซึ่งมันเกิดขึ้นแล้วและเกิดขึ้นจริงไม่มีวันหายไป แม้จะต้องจากกัน ความดีที่ได้ทำก็จะตามคอยดูแลรักษาแต่ละคนไว้ ไม่จบแค่ชาตินี้ แต่รวมไปถึงชาติอื่นๆ ได้